Dáse a coñecer, a través do xornal ourensán El Heraldo Gallego, a relación mantida entre Valentín Lamas e Rosalía de Castro. Ademais de ocuparse da intensa carreira literaria e periodística do seu fundador, propietario e director (Valentín Lamas), Jesús de Juana analiza El Heraldo Gallego e indica o que representou para Galicia. A propósito dos colaboradores, estúdanse os traballos enviados por Rosalía de Castro entre 1874 e 1880 e explícase a longa paréntese de tres anos debida á polémica entre V. Lamas e Manuel Murguía.

O estudoso reflexiona sobre a controversia e chama a atención sobre a relevancia de Ourense para o Rexurdimento e sobre o pouco valor outorgado a figuras como a de Lamas. Conclúese reiterando que El Heraldo Gallego foi a máxima expresión da prensa galeguista e herdeiro ideolóxico de El Porvenir, por iso o seu director se converteu no principal promotor do galeguismo e non puido faltar a firma de Rosalía.