Disertación de Álvaro Cunqueiro sobre Rosalía de Castro por encargo da Caja de Vigo. Alúdese á poeta como predicadora da alma humana e da alma do pobo galego e incídese na súa dolorosa biografía e na súa época de fame, miseria e emigración. Se nos Cantares gallegos está presente a alegría e a descrición do pobo galego, tamén neles se anuncia a saudade que sobresae en Follas novas. Neste sentido, o conferenciante anima a ler o segundo poemario á luz da literatura mística. Con todo, Rosalía de Castro é considerada moito máis que unha "mujer morriñosa que llora" e destácase a súa amplitude de temas e maneiras.

Na última parte da conferencia ofrécese un retrato da poeta a cargo de varios estudosos e emítese un xuízo propio. Ademais, cítase outro contemplador do pobo galego que fora enterrado ese día, Ramón Otero Pedrayo.